“Secondhand Stress” xu hướng ảnh hưởng, bị lây căng thẳng từ người khác

Bạn đã bao giờ cảm thấy căng thẳng, lo lắng hoặc bồn chồn khi nhìn thấy người khác trải qua những cảm xúc tiêu cực chưa? Nếu câu trả lời là "có", có thể bạn đang trải qua tình trạng gọi là "Secondhand Stress", hay căng thẳng do ảnh hưởng từ người khác. Secondhand Stress là hiện tượng gì? Nguyên nhân và dấu hiệu của nó là gì? Hãy cùng Tìm Việc Tốt tìm hiểu và trang bị kiến thức để vượt qua tình trạng Secondhand Stress này nhé!

1. Secondhand Stress là gì?

Secondhand Stress còn được hiểu là căng thẳng do bị ảnh hưởng bởi người khác là một cảm giác căng thẳng, bồn chồn hoặc lo lắng khi chứng kiến người xung quanh trải qua những cảm xúc tiêu cực. 

Trạng thái này có thể xuất hiện trong mọi mối quan hệ, từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp cho đến những người xa lạ trên mạng xã hội. Khi tiếp xúc với những người thường xuyên lo lắng, buồn bã hoặc tức giận, bạn có thể vô thức hấp thụ những cảm xúc tiêu cực đó và cảm thấy bản thân rơi vào tình trạng tương tự.

2. Nguyên nhân gây ra Secondhand Stress

2.1 Môi trường làm việc căng thẳng

Một môi trường làm việc áp lực, cạnh tranh không lành mạnh có thể tạo ra căng thẳng. Những deadline gấp rút, áp lực từ sếp hoặc đồng nghiệp, cũng như môi trường làm việc không hỗ trợ, có thể lan truyền căng thẳng từ người này sang người khác.

2.2 Mối quan hệ gia đình

Các vấn đề trong mối quan hệ gia đình như xung đột, áp lực từ phụ huynh, vợ chồng hoặc con cái cũng có thể tạo ra Secondhand Stress. Sự lo lắng về sức khỏe hoặc tài chính của người thân cũng có thể ảnh hưởng đến người xung quanh.

2.3 Tác động từ môi trường xã hội

Áp lực từ xã hội, như các tiêu chuẩn về thành công, cái đẹp và cuộc sống lý tưởng cũng có thể góp phần vào Secondhand Stress. 

2.4 Thời đại kỹ thuật số

Cuộc sống hiện đại với sự phát triển của công nghệ và mạng xã hội cũng góp phần khiến cho chúng ta rơi vào Secondhand Stress. Việc liên tục kết nối, thông tin quá tải và áp lực khi so sánh bản thân với những người khác trên mạng có thể tạo ra căng thẳng không cần thiết.

2.5 Cảm xúc từ người thân xung quanh

Cảm xúc từ người thân, bạn bè hoặc đồng nghiệp có thể truyền sang bạn dễ dàng. Nếu ai đó trong môi trường gần gũi bạn đang trải qua giai đoạn căng thẳng, lo lắng, các cảm xúc này có thể lan truyền và tác động đến tâm trạng của bạn.

3. Ví dụ về Secondhand Stress trong thực tế

3.1 Trong gia đình

Mẹ của bạn đang lo lắng về việc sắp phải phẫu thuật. Bạn có thể cảm thấy lo lắng và bồn chồn vì sức khỏe của mẹ.

Cha bạn thường xuyên cáu kỉnh và nóng giận vì áp lực công việc. Khi ở nhà, bạn có thể cảm thấy bất an, sợ hãi và lo lắng.

Em trai bạn đang trải qua giai đoạn dậy thì và có nhiều biến động tâm trạng. Khi tương tác với em, bạn có thể cảm thấy khó chịu, bực bội và mất kiên nhẫn.

3.2 Trong công việc

Đồng nghiệp của bạn thường xuyên than phiền về công việc và sếp. Do đó, bạn có thể cảm thấy chán nản, mất động lực và giảm năng suất làm việc.

Nếu bạn chứng kiến một đồng nghiệp bị sa thải, bạn có thể cảm thấy lo lắng về tương lai của bản thân trong công việc.

Khi làm việc với một người có tính cách khó chịu và thường hay càm ràm, bạn có thể cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi và mất tập trung.

3.3 Trên mạng xã hội

Bạn thường xuyên thấy các bài đăng than vãn, trách móc hoặc phàn nàn về cuộc sống. Ví dụ: "Công việc quá áp lực, mệt mỏi!", "Mọi chuyện thật tồi tệ!", "Tại sao cuộc sống lại không công bằng với tôi?"

Đọc những bình luận tiêu cực, xúc phạm hoặc miệt thị người khác có thể khiến bạn cảm thấy tức giận, buồn bã hoặc thậm chí là mất niềm tin vào con người.

Xem những video về bạo lực, tai nạn hoặc thảm họa cũng có thể gây ra cú shock tinh thần và ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý của bạn.

4. 2 dạng Secondhand Stress

4.1 Căng thẳng trực tiếp

Căng thẳng trực tiếp phát sinh khi một người trải qua các tình huống căng thẳng hoặc áp lực trực tiếp. Sau đó, họ truyền cảm xúc này sang người khác.

Dễ nhận biết: Căng thẳng trực tiếp thường dễ nhận biết hơn. Bởi vì người trải qua căng thẳng có thể bày tỏ cảm xúc rõ ràng thông qua ngôn từ, cử chỉ hoặc hành vi.

4.2 Căng thẳng gián tiếp

Lan truyền qua mối quan hệ: Căng thẳng gián tiếp xảy ra khi một người không trực tiếp trải qua căng thẳng, nhưng bị ảnh hưởng từ cảm xúc căng thẳng của người khác. Ví dụ, một người có thể không phải đối mặt trực tiếp với áp lực công việc nặng nề, nhưng vẫn chịu ảnh hưởng từ căng thẳng của đồng nghiệp hoặc người thân trong gia đình.

Khó nhận biết: Căng thẳng gián tiếp thường khó nhận biết hơn, vì người bị ảnh hưởng có thể không nhận ra rằng cảm xúc căng thẳng của họ đến từ bên ngoài.

5. Các dấu hiệu nhận biết Secondhand Stress

Dấu hiệu nhận biết Secondhand Stress không chỉ đơn giản là cảm thấy căng thẳng, mà còn bao gồm một loạt các biểu hiện cảm xúc, thể chất và hành vi phức tạp. Dưới đây là một phân tích chi tiết và cụ thể hơn về những dấu hiệu này.

5.1 Biểu hiện cảm xúc

• Cảm giác căng thẳng mơ hồ: Những người phải đối mặt với tác động của Áp lực Gián tiếp thường cảm thấy căng thẳng mà không thể xác định rõ nguyên nhân. Họ có thể mô tả cảm giác này như "một trọng lượng" đè nặng lên vai.

• Tăng cường tính cáu kỉnh: Sự căng thẳng có thể gây ra sự bất an, khiến cho những người bị ảnh hưởng trở nên dễ cáu kỉnh hơn, phản ứng quá mức đối với những tình huống nhỏ.

• Lo lắng và bất an: Những người chịu áp lực gián tiếp thường cảm thấy lo lắng về tương lai hoặc về các vấn đề không rõ ràng. Họ có thể trải qua cảm giác bất an mà không thể xác định được nguyên nhân cụ thể và không thể kiểm soát được suy nghĩ.

5.2 Biểu hiện thể chất

• Đau đầu và đau cơ: Cảm giác căng thẳng có thể gây ra các dấu hiệu về sức khỏe như đau đầu và đau cơ.

• Vấn đề về tiêu hóa: Những người chịu áp lực từ Secondhand Stress có thể gặp phải các vấn đề về tiêu hóa như buồn nôn, tiêu chảy hoặc đau bụng.

• Cảm giác mệt mỏi và thiếu năng lượng: Cảm giác căng thẳng liên tục có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi và thiếu năng lượng. Những người bị ảnh hưởng có thể cảm thấy mệt mỏi ngay cả khi đã ngủ đủ giấc.

5.3 Biểu hiện trong hành vi secondhand stress

• Thay đổi thói quen: Áp lực từ secondhand Secondhand Stress có thể gây ra sự thay đổi trong các thói quen hàng ngày.

• Phản ứng quá mức với tình huống nhỏ: Những người chịu tác động có thể trở nên dễ cáu gắt hơn và phản ứng quá mức với các tình huống mà trước đây họ có thể xử lý một cách dễ dàng.

• Khó chịu trong giao tiếp: Sự căng thẳng có thể làm cho việc giao tiếp của người bị ảnh hưởng trở nên khó chịu khi tiếp xúc với người khác.

6. Đâu là cách giúp bạn “quẳng gánh lo đi mà vui sống”

6.1 Hạn chế tiếp xúc với nguồn gốc secondhand stress

Những người thường than vãn:

• Giải thích cho họ hiểu rằng bạn quan tâm đến họ, nhưng bạn không thể tiếp tục lắng nghe nếu họ vẫn tiếp tục than thở.

• Đề nghị họ chia sẻ cảm xúc theo cách khác, ví dụ như viết nhật ký hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ một chuyên gia tâm lý.

• Giới thiệu họ những hoạt động tích cực giúp giải tỏa căng thẳng và cải thiện tâm trạng.

Người gây căng thẳng

• Bạn cần đặt ra ranh giới với người này để có thể bảo vệ cho chính bản thân mình khỏi những cảm xúc tiêu cực. 

• Cần phải hạn chế tiếp xúc gần hoặc dành ít thời gian của mình hơn cho họ. 

• Học cách nói “không” khi bạn cảm thấy không thoải mái

Hạn chế đọc hoặc xem tin tức tiêu cực

• Chọn lọc nguồn tin tức đáng tin cậy và chỉ tập trung đọc hoặc xem những nguồn tin này.

• Giảm thời gian dành cho việc theo dõi tin tức.

• Tập trung vào việc tiếp cận những tin tức tích cực và truyền cảm hứng.

Tránh xa những video hoặc hình ảnh bạo lực

• Lựa chọn nội dung mạng xã hội một cách cẩn thận, chỉ tiếp xúc với những nội dung mang tính giáo dục, giải trí hoặc truyền cảm hứng.

• Báo cáo bất kỳ nội dung nào bạo lực hoặc có hại cho cộng đồng.

• Chú trọng vào việc tiêu thụ nội dung giải trí, giáo dục hoặc truyền cảm hứng.

6.2 Tự chăm sóc chính mình

Ngủ đủ giấc:

• Tuân thủ thời gian đi ngủ và thức dậy đều đặn hàng ngày.

• Tạo một môi trường ngủ thoải mái và yên tĩnh, tạo điều kiện cho giấc ngủ sâu và bền.

• Tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ để không làm giảm chất lượng giấc ngủ.

Chế độ ăn uống lành mạnh:

• Chọn lựa thực phẩm giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe, bao gồm rau củ, trái cây, và ngũ cốc nguyên hạt.

• Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, đồ ngọt và thức uống có cồn.

• Uống đủ nước mỗi ngày để duy trì sức khỏe và cân bằng cơ thể.

Tập thể dục đều đặn:

• Chọn lựa các bài tập phù hợp với sở thích và tình trạng sức khỏe của bạn.

• Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày cho việc tập thể dục, có thể là các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ nhanh, đạp xe, hoặc yoga.

• Kết hợp việc tập thể dục với các hoạt động ngoài trời để tận hưởng không khí trong lành và năng lượng tự nhiên.

6.3 Dành thời gian cho những hoạt động bạn yêu thích

Tận hưởng việc đọc sách:

• Lựa chọn những cuốn sách mang lại niềm vui và sự thư giãn cho bạn.

• Tham gia các câu lạc bộ đọc sách để chia sẻ niềm đam mê và trải nghiệm với cộng đồng độc giả.

Thư giãn với âm nhạc:

• Nghe nhạc để giúp bạn thư giãn và cải thiện tâm trạng.

• Tham gia các buổi hòa nhạc hoặc tham dự lễ hội âm nhạc để trải nghiệm sự sống động của âm nhạc.

Thư thả dạo chơi:

• Dành thời gian thư thả trong thiên nhiên để giải tỏa căng thẳng và nâng cao tinh thần.

• Tham gia các hoạt động ngoài trời như đi bộ đường dài, leo núi, hoặc trại ngoại để tận hưởng không gian tự nhiên và làm mới tinh thần.

6.4 Học cách quản lý secondhand stress

Thiền định

• Thường xuyên tham gia các khóa học thiền định hoặc là học thiền online. 

• Tập thiền định khoảng 10p mỗi ngày hoặc nhiều hơn. 

Yoga

• Tham gia các lớp học yoga hoặc tập yoga tại nhà.

• Lựa chọn những bài tập yoga phù hợp với thể trạng và sở thích của bạn.

Hít thở sâu

• Tập các bài tập hít thở sâu để giảm căng thẳng và lo lắng.

• Áp dụng kỹ thuật hít thở sâu trong những tình huống căng thẳng.

6.5 Kỹ thuật thay đổi suy nghĩ

Viết nhật ký biết ơn

• Ghi lại những điều bạn biết ơn mỗi ngày, dù là những điều nhỏ nhặt nhất, nhưng cũng có ý nghĩa trong cuộc sống của bạn.

• Tập trung vào những điều tích cực trong cuộc sống để nuôi dưỡng tinh thần lạc quan và biết ơn hơn về những điều tốt lành xung quanh.

Tự nhủ với bản thân những lời động viên

• Tự nhủ với bản thân bằng những lời động viên và lời khen ngợi để tạo động lực và tăng cường lòng tự tin.

• Thúc đẩy bản thân bằng việc nói những lời tích cực và khích lệ khi bạn đối mặt với căng thẳng và khó khăn.

• Nhắc nhở bản thân về những điểm mạnh và thành công của mình để tạo động lực và tự tin hơn trong mọi tình huống.

Chấp nhận những điều bạn không thể kiểm soát

• Chấp nhận những điều bạn không thể kiểm soát, tập trung vào những điều mà bạn có thể kiểm soát và học cách thả lỏng với những điều bạn không thể kiểm soát.

• Thừa nhận rằng cuộc sống không luôn như ý muốn và không phải lúc nào bạn cũng có thể kiểm soát mọi thứ, điều này giúp bạn giảm bớt căng thẳng và lo âu về những điều không thể kiểm soát.

6.6 Tìm kiếm sự hỗ trợ

Chia sẻ với người bạn tin tưởng:

• Bạn nên chia sẻ cảm xúc cho những người bạn mà bạn cảm thấy tin tưởng cũng như nhận lời khuyên từ họ. 

• Tham gia vào các đội nhóm hỗ trợ dành cho những người đang phải trải qua Secondhand Stress.

Chuyên gia tâm lý:

• Có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về Secondhand Stress và cách đối phó.

• Dạy bạn các kỹ thuật quản lý căng thẳng.

6.7 Nâng cao nhận thức về Secondhand Stress

Chia sẻ kiến thức về Secondhand Stress:

• Chia sẻ kiến thức về Secondhand Stress với bạn bè, gia đình và đồng nghiệp để tạo ra sự hiểu biết và nhận thức chung về vấn đề này.

• Tham gia các chiến dịch nhằm nâng cao nhận thức về Secondhand Stress trong cộng đồng, từ đó lan tỏa thông điệp về tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tinh thần.

• Khuyến khích mọi người quan tâm đến sức khỏe tinh thần của bản thân và của những người xung quanh, đồng thời thúc đẩy hành động chăm sóc và hỗ trợ lẫn nhau.

Nâng cao nhận thức về Secondhand Stress:

• Hỗ trợ bạn và những người xung quanh nhận biết và phòng tránh Secondhand Stress một cách hiệu quả, bằng cách cung cấp thông tin và kỹ năng cần thiết.

• Đóng góp vào việc tạo ra một môi trường sống tích cực và lành mạnh cho tất cả mọi người, giúp mọi người cảm thấy an tâm và hỗ trợ lẫn nhau trong cuộc sống hàng ngày.

Để thoát khỏi Secondhand Stress là một quá trình đòi hỏi thời gian và kiên nhẫn. Hãy thực hiện các biện pháp trên một cách đều đặn để bảo vệ sức khỏe tinh thần của bạn.