Mẹo xây dựng kỹ năng đàm phán hiệu quả trong quá trình deal lương

Đàm phán lương là một bước quan trọng giúp bạn nhận được mức đãi ngộ xứng đáng với năng lực và kinh nghiệm. Để thành công trong cuộc đối thoại này, việc xây dựng và áp dụng các kỹ năng đàm phán hiệu quả là vô cùng cần thiết. Dưới đây là những mẹo giúp bạn tự tin và chốt được mức lương mong muốn.

1. Chuẩn Bị Kỹ Lưỡng: Nền Tảng Của Sự Tự Tin

Sự chuẩn bị chiếm đến 80% thành công của một cuộc đàm phán.

• Nghiên cứu Thị trường:

• Sử dụng các công cụ tìm kiếm và báo cáo lương để xác định mức lương trung bình cho vị trí, cấp bậc và ngành nghề của bạn tại khu vực đó.

• Tìm hiểu về quy mô và tình hình kinh doanh của công ty để biết giới hạn ngân sách của họ.

• Mục tiêu: Đưa ra một khoảng lương (Range) hợp lý, có tính cạnh tranh và có cơ sở dữ liệu xác thực để bảo vệ đề xuất của mình.

• Định giá Bản thân:

• Liệt kê và định lượng tất cả thành tích, kinh nghiệm và kỹ năng độc đáo mà bạn mang lại cho công ty.

• Tạo một Tài liệu Thành tích (Achievement Document) ghi rõ: Tôi đã làm gì, kết quả là gì (dưới dạng con số), và điều đó có ý nghĩa gì với công ty (tăng doanh thu, giảm chi phí, cải thiện quy trình...).

• Xác định Mức Lương Mục tiêu và BATNA:

• Mục tiêu (Target): Mức lương lý tưởng mà bạn muốn đạt được.

• Mức Sàn (Walk-away Point/BATNA - Best Alternative To a Negotiated Agreement): Mức lương thấp nhất bạn chấp nhận, nếu dưới mức này, bạn sẽ từ chối. Biết BATNA giúp bạn giữ vững lập trường và không bị áp lực phải chấp nhận một đề nghị quá thấp.

2. Kỹ Năng Giao Tiếp và Trình Bày

Cách bạn nói quan trọng không kém những gì bạn nói.

• Để đối phương đưa ra đề nghị trước (nếu có thể):

• Trong môi trường đàm phán, người đưa ra con số đầu tiên thường có một lợi thế nhỏ (gọi là "neo"). Tuy nhiên, nếu bạn không chắc chắn, hãy khéo léo yêu cầu nhà tuyển dụng đưa ra khoảng lương của họ trước.

• Mẹo: Nếu bạn phải đưa ra con số trước, hãy đưa ra một con số nằm ở phần cao của khoảng lương thị trường đã nghiên cứu, nhưng vẫn có cơ sở.

• Sử dụng Ngôn ngữ Tập trung vào Giá trị:

• Thay vì nói: "Tôi cần mức lương X vì chi phí sinh hoạt cao..."

• Hãy nói: "Dựa trên nghiên cứu thị trường cho vị trí này và những kết quả tôi đã mang lại (ví dụ: tăng hiệu suất 20%), tôi tin rằng mức lương $Y$ là phù hợp để đảm bảo tôi có thể đóng góp tối đa năng lực cho công ty."

• Luôn nhấn mạnh vào giá trị tương lai bạn sẽ tạo ra, không phải nhu cầu cá nhân của bạn.

• Thực hành Lắng nghe Chủ động:

• Hãy lắng nghe kỹ đề nghị và lý do của nhà tuyển dụng.

• Sau khi nghe, tóm tắt lại để xác nhận bạn đã hiểu rõ: "Nếu tôi hiểu đúng, công ty đang đề xuất mức lương cơ bản là $Z$ và phúc lợi $A$ và $B$. Liệu tôi có thể hỏi rõ hơn về cơ hội tăng lương/thưởng hiệu suất không?" Điều này thể hiện sự chuyên nghiệp và cho bạn thời gian suy nghĩ.

3. Tư Duy Chiến Lược trong Đàm Phán

Đừng chỉ tập trung vào lương cơ bản.

• Đàm phán Toàn diện Gói Thỏa Thuận (Total Compensation Package):

• Nếu công ty không thể đáp ứng mức lương cơ bản bạn muốn, hãy xem xét các yếu tố khác như:

• Thưởng hiệu suất (Bonus) / Cổ phiếu (Stock options/RSU)

• Phúc lợi: Bảo hiểm, ngày nghỉ phép, làm việc linh hoạt (Remote/Hybrid), hỗ trợ học phí/chứng chỉ.

• Lộ trình phát triển/Thăng tiến rõ ràng.

• Sẵn sàng linh hoạt đổi một yếu tố này lấy một yếu tố khác (ví dụ: chấp nhận lương cơ bản thấp hơn một chút để đổi lấy thêm 5 ngày nghỉ phép hoặc cơ hội được đào tạo chuyên sâu).

• Giữ thái độ Tôn trọng và Chuyên nghiệp:

• Đàm phán không phải là đấu tranh. Hãy duy trì thái độ hợp tác và tích cực.

• Sử dụng những câu nói như: "Tôi rất hào hứng với cơ hội này và muốn tìm được một giải pháp đôi bên cùng có lợi."

• Tránh đưa ra tối hậu thư hoặc thể hiện sự thất vọng/tức giận.

4. Kết Thúc Cuộc Đàm Phán

• Xác nhận bằng văn bản:

• Sau khi đạt được thỏa thuận, hãy yêu cầu nhà tuyển dụng gửi lại Đề nghị Làm việc (Offer Letter) chính thức, ghi rõ tất cả các điều khoản đã thỏa thuận (lương, thưởng, phúc lợi, ngày bắt đầu).

• Đừng bao giờ chấp nhận một thỏa thuận chỉ bằng lời nói.

• Cảm ơn và Đồng ý:

• Khi mọi thứ đã rõ ràng và bạn hài lòng, hãy chấp nhận một cách chuyên nghiệp và bày tỏ sự mong đợi được gia nhập công ty.

Việc deal lương là một kỹ năng có thể học hỏi và cải thiện. Bằng cách chuẩn bị kỹ lưỡng, giao tiếp rõ ràng và có chiến lược toàn diện, bạn sẽ xây dựng được kỹ năng đàm phán vững chắc, giúp bạn tự tin đạt được mức lương và đãi ngộ xứng đáng với giá trị mình mang lại.